Bij Altrecht Bipolair en GGZ inGeest start binnenkort een onderzoek naar de haalbaarheid en effectiviteit van een nieuwe interventie: een groepsbehandeling voor mensen met een bipolaire stoornis en hun partners die als gevolg van de bipolaire stoornis problemen in hun relatie ervaren. Deze interventie, ontwikkeld bij Altrecht Bipolair, bestaat uit 6 sessies voor 5 deelnemende stellen. Belangrijke elementen zijn o.a. het verbeteren van communicatie- en probleemoplossende vaardigheden en onderlinge verbondenheid. Het onderzoeksteam staat o.l.v. Eline Regeer.
Waarom deze interventie?
Door de bipolaire stoornis kan er veel veranderen binnen een relatie. De relatie is onder druk komen te staan, interactiepatronen zijn veranderd, partners hebben deels de rol van signaalpersoon en/of verzorger op zich genomen. Na herstel van een stemmingsepisode is het vaak moeilijk deze rol los te laten, minder gericht te zijn op een eventuele decompensatie, en de normale bezigheden weer op te pakken. Het toekomstperspectief kan veranderd zijn en sociale contacten zijn mogelijk verstoord geraakt. Onderscheid tussen normale wisselingen in stemming en gedrag en voorboden van een volgende stemmingsepisode is soms moeilijk en kan de communicatie en omgang met elkaar sterk beïnvloeden. Daarnaast kan er veel onzekerheid zijn over wat te doen als een volgende episode zich aandient en met name hoe grenzen in een crisis te stellen.
Naast het verminderen van stress en het verbeteren van welbevinden bij partners is er bewijs dat systeemgerichte interventies het ziektebeloop van de bipolaire stoornis positief beïnvloeden.
Op basis van literatuuronderzoek, beschikbare systeeminterventies en protocollen voor relatietherapie, interviews met behandelaren van Altrecht Bipolair en focusgroepen met patiënten en hun partners is een nieuwe systeeminterventie voor de Nederlandse situatie ontwikkeld.
Hoe ziet de groepsinterventie eruit?
Het betreft een groepsinterventie van 6 bijeenkomsten waar 5 stellen aan deelnemen en waarin:
● Uitleg gegeven wordt over de gevolgen van de bipolaire stoornis op relaties en interacties
● Spanning in de relatie verminderd wordt door het verbeteren van de communicatie en interactie en hierdoor het focus binnen de relatie minder op de bipolaire stoornis rust
● Het welbevinden van de partner vergroot wordt door beter om te leren gaan met episoden en hij of zij hierdoor beter in staat is het dagelijks leven in en tussen episoden voort te zetten
● Partners leren omgaan met het spanningsveld tussen het streven naar een gelijkwaardige relatie en het fungeren als signaalpersoon en verzorger
● De onderlinge verbondenheid en de positieve aspecten van de relatie vergroot worden door meer aandacht te hebben voor het ondernemen van gezamenlijke positieve activiteiten
● Gezamenlijk probleemoplossende vaardigheden worden versterkt
● Aandacht is voor het omgaan met de buitenwereld en het hanteren van stigma
Doel van het onderzoek
Primair doel van deze pilotstudie is het onderzoeken van de praktische haalbaarheid van deze groepsinterventie, het oordeel van de deelnemers en de therapeuten over allerlei elementen van de interventie en suggesties voor verbetering. Daartoe wordt ook de samenstelling van de deelnemersgroep meegenomen.
Het secundaire doel van de studie is te evalueren of deze interventie in positieve zin bijdraagt aan de ervaren kwaliteit van de relatie door de patiënt en partner, de emotionele betrokkenheid (expressed emotions), en het vermogen samen problemen op te lossen. Daarnaast wordt gemeten of het welbevinden van partner toeneemt, en de stemming bij de deelnemer met de bipolaire stoornis stabiliseert.
Onderzoekslocaties
De studie zal uitgevoerd worden bij 3 gespecialiseerde poliklinieken, Altrecht Bipolair (Utrecht, Eline Regeer, Susanne Demacker en Joma Prinsen) en GGZ inGeest: academische zorglijn bipolair, locatie Spaarnepoort (Hoofddorp, Hetty Visser en Rosanne Dokkum) en polikliniek ouderen (Amsterdam, Moniek van Dijk en Fatima Kabia). De interventie wordt op elke locatie 1-2 keer gegeven en geëvalueerd met vragenlijsten. De verkregen data zullen anoniem verwerkt en geanalyseerd worden bij Altrecht Bipolair.
Voor meer informatie kunt u terecht bij Eline Regeer via Bipolair_onderzoek@altrecht.nl