Uitvoerbaarheid van groepsgewijze cognitieve gedragstherapie voor insomnie bij patiënten met bipolaire stoornis
Swagemakers, O.T.A (a)*, Nugter, A (b)., Engelsbel, F (b)., & Schulte, P.F.J. (c)
a GGZ PsyQ, Beverwijk
b GGZ Noord-Holland-Noord, afdeling onderzoek, Heiloo
c GGZ Noord-Holland-Noord, GGZ Team Alkmaar West, Alkmaar
Inleiding
Euthyme patiënten met een bipolaire I of II stoornis (BS) lijden vaak aan insomnie, die negatief geassocieerd is met verschillende aspecten van functioneren. Cognitieve gedragstherapie voor insomnie (CGT-I) wordt aan deze patiëntengroep zelden aangeboden, ondanks dat eerste onderzoeksresultaten laten zien dat CGT-I niet alleen veilig is maar ook slaap en functioneren verbetert. Wij hebben onderzocht of groepsgewijze CGT-I bij euthyme BS patiënten uitvoerbaar en acceptabel is.
Methode
14 BS patiënten namen aan éen van drie groepen deel en kregen zeven sessies groepsgewijze CGT-I met BS-specifieke aanpassingen aangeboden, voorafgegaan door éen individuele sessie. Uitvoerbaarheid en acceptabiliteit werden vastgesteld door inclusie, uitval tijdens behandeling en beoordeling door patiënten. Daarnaast werd de slaapkwaliteit, stemming en gebruik van slaapmedicatie gemeten bij begin, na behandeling, en bij follow-up drie en zes maanden erna.
Resultaten
31 patiënten werden verwezen, van wie 14 deelnamen en één uitviel bij behandeling. Groepsgewijze CGT-I werd goed aangenomen, de deelnamefrequentie was hoog, net als het uitvoeren van huiswerk. De behandeling werd hogelijk gewaardeerd door de patiënten zo als bleek uit hun evaluatie van de behandeling en het groepsformat. Insomnie nam significant af vanaf begin tot na de behandeling. Geen van de patiënten ontwikkelde een manische episode tijdens de interventie tot zes maanden erna. Het gebruik van slaapmedicatie nam tijdens de metingen af.
Beperkingen
De belangrijkste beperking van ons onderzoek is de kleine omvang van de steekproef, wat tot kleine CGT-I groepen leidde.
Conclusie
Groepsgewijze CGT-I lijkt uitvoerbaar, acceptabel en een aanwendbare behandeling voor patiënten met een bipolaire stoornis en insomnie.